“ขี่รถได้” กับ “ขี่รถเป็น” รูปคำอาจจะไม่ต่างกันมากแต่ความหมายต่างกันพอสมควร หากคุณกำลังอยู่ในเสี้ยววินาทีของการเอาตัวรอดจากอุบัติเหตุบนท้องถนน ดังนั้นการเรียนรู้ การทบทวน สำหรับผู้ขี่รถจักรยานยนต์จึงอาจเป็นเรื่องสำคัญโดยเฉพาะ “ผู้ที่มีกำลังซื้อ” แต่อาจจะ “ไม่มีเวลา” ซึ่งคุณอาจจะมีกลุ่มเพื่อนที่ป้ายยาให้ซื้อรถมอเตอร์ไซค์เพื่อออกทริป ป้ายยาอุปกรณ์ของแต่ง ของมันจำเป็น ของมันต้องมี !
แม้ว่าคุณมีความพร้อมความสามารถที่จะซื้อรถมอเตอร์ไซค์ขนาดใหญ่ (บิ๊กไบค์) ราคาหลักล้านบาทได้ แต่เวลาที่คุณจะได้ขี่นั้นอาจมีแค่ไตรมาสละครั้ง เพราะด้วยตำแหน่งหน้าที่หรือความรับผิดชอบที่ของคุณนั้นอาจไม่เอื้ออำนวยให้มีเวลาออกไปขี่รถได้บ่อย ๆ นี่คืออินไซต์จริงส่วนหนึ่งจากเจ้าของมอเตอร์ไซค์ที่ถูกขนานนามว่า “ยานแม่” อย่าง BMW R 1300 GS ในหลักสูตรอบรมการขับขี่ BMW Riding Experience Off-Road Training ของ BMW Motorrad
Autolifethailand ได้เข้าร่วมอบรมดังกล่าวซึ่งเป็นหลักสูตรขับขี่รถจักรยานยนต์ออฟโรด โดยหลักสูตรนี้มีทั้งหมด 3 ระดับ ซึ่งครั้งนี้เราได้เข้าอบรมในระดับเริ่มต้น (Level 1) ที่เน้นการปรับทัศนคติเป็นหลักในการขี่รถจักรยานยนต์เข้าไปในพื้นที่ที่ไม่ใช่ถนนทั่วไป สิ่งหนึ่งที่ได้รับคือ “หลักคิด” เพราะการขับขี่ในทางออฟโรดด้วยมอเตอร์ไซค์นั้นคือต้องเอาตัวรอดออกมาให้ได้ทั้งรถและคนเนื่องจากในเส้นทางที่ไม่ใช่ถนนนั้นอาจจะไม่ได้ใช่ทางดีมีร้านสะดวกซื้อ
ฉะนั้นเราต้องรู้จักรถและใช้ประสิทธิภาพของตัวรถออกมาให้ได้มากที่สุด เพราะยานแม่ลำนี้นั้นมีระบบช่วยเหลือการขับขี่จัดเต็ม ซึ่งถ้าซื้อไปแล้วและเราได้ใช้สิ่งที่มีอยู่ในรถของเรา จะทำให้เจ้าของรถรู้จักตัวรถของตัวเองได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ที่เป็นจุดเด่นเลยคือ ช่วงล่างที่มีการบาลานซ์ในการขับขี่ได้ดีทั้งช่วงการเบรกและการส่งถ่ายกำลังเครื่องยนต์สู่ล้อ รวมถึงระบบความปลอดภัยจัดเต็ม
หลังจากรู้จักกับตัวรถในทุกส่วนและปรับทัศนคติไปพอสมควร ก็มาเริ่มลงสู่สนามปฏิบัติจริง! ซึ่งครูฝึกบอกว่าให้ลืมการขับขี่ในรูปแบบทางเรียบ (เซอร์กิต) ไปก่อน เพราะอาจจะไม่ได้เหมือนกันโดยออฟโรดคือ การขี่ช้า บาลานซ์น้ำหนัก รู้จักการส่งกำลังในจุดที่จำเป็น ดังนั้นจึงเริ่มจากการสร้างสัมพันธ์ระหว่างร่างกายกับตัวรถทั้งนั่งขี่และยืนขี่ ลองสลับขายกขา เพื่อให้รู้ว่าถ้าเจอในสถานการณ์ที่ไม่สามารถควบคุมได้ตัวรถและร่างกายจะเป็นอย่างไร
มาถึงตรงนี้ขอแวะเล่าให้ฟังสำหรับคนที่สงสัยว่าทำไมขี่มอเตอร์ไซค์แบบนี้ต้องยืนด้วย? อธิบายให้ฟังแบบนี้ว่า การยืนขี่ช่วยเพิ่มทัศนวิสัยการมองเห็นได้ดีขึ้นเพราะ มอเตอร์ไซค์ทัวร์ริ่งสไตล์นี้ สิ่งที่มีเป็นอุปกรณ์พื้นฐานของคนขี่มอเตอร์ไซค์ทรงนี้เลยคือ กระจกบังลมหน้าทรงสูง (ชิวหน้า) จึงอาจบังสายตาในเวลาเจอสภาพเส้นทางออฟโรดที่ต้องมองเห็นอุปสรรค ซึ่งท่ายืนขี่ทำให้มองเห็นได้ชัดจนถึงมองเห็นล้อหน้าได้เลย
ต่อด้วยการ แบบทดสอบการฝึกกลับรถด้วยวงเลี้ยวแคบความเร็วต่ำ ที่จะได้เรื่องวิธีการควบคุมรถทั้งในทางออฟโรดและบนถนนปกติ ที่ให้ลองคิดถึงเวลาถ้าเราต้องกลับรถในที่กลับรถบนถนนก็สามารถใช้วิธีนี้ได้ ด้วยการถ่ายเทน้ำหนักและการจัดการร่างกายในการบังคับเลี้ยว ตามมาด้วยการขี่สลาลมซ้ายขวาสลับกันด้วยความเร็วต่ำและหลักการเดียวกันกับการถ่ายเทน้ำหนัก
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง : Krungsri Auto เผยผลสำรวจ 49% ซื้อมอเตอร์ไซค์เพิ่ม แม้มีรถยนต์อยู่แล้ว
ตัดสลับมาคือการขี่ขึ้น–ลงเนิน ที่ให้ควบคุมการใช้คันเร่งและการใช้ร่างกายท่าทาง รวมถึงจังหวะการใช้เบรกถ้าจำเป็น รวมถึงถ้าต้องขึ้นเนินหรือลงเนินแล้วต้องเลี้ยวจะทำอย่างไร และเริ่มให้ลองขี่เส้นทางภายในสนามฝึกที่ลัดเลาะรอบบริเวณ เพื่อทบทวนและลองขี่จริงโดยแม้วาจะอยู่ในเส้นทางภายในสนามฝึกแต่รูปแบบการขี่แต่ละรอบจะเปลี่ยนไปตามครูฝึกที่ขี่เปลี่ยนไลน์ไปเรื่อย ๆ
จากนั้นมาถึงแบบทดสอบการเบรกฉุกเฉิน ซึ่งจุดที่ให้ลองเป็นทางลูกรังที่มีหินและฝุ่น แน่นอนว่าลื่นและไม่เรียบ! ส่วนตัวต้องบอกเลยว่าจุดนี้กังวลที่สุดว่าเราจะต้องควบคุมรถอย่างไรถ้าต้องเบรกเต็มแรง รอบแรกจึงนั่งขี่และกดเบรกหลังแบบสุดเต็มแรงก่อนเพื่อจับอาการตัวรถ ซึ่งนิ่งมาก! ทำให้ในรอบถัดไปมั่นใจขึ้นจึงกล้ายืนและกดเบรกหลังเต็มแรง ก่อนที่จะสลับมาเป็นกดเบรกหน้าเต็มแรง และ ปิดท้ายที่กดเบรกหน้า–หลังเต็มแรง และสิ่งที่จะเขียนต่อจากนี้อย่าพึ่งดราม่าเอาทัวร์มาลงเกี่ยวกับการเบรก เพราะการเบรกฉุกเฉินที่ผมได้ทดสอบในทุกรูปแบบเป็นการ กำครัชท์เพื่อตัดกำลังของเครื่องยนต์และเบรกไม่ว่าจะเบรกหน้าหรือหลัง
ปกติเราจะเข้าใจว่าถ้าเบรกฉุกเฉินจะต้องไม่กำคลัชท์เพื่อให้มี Engine Break ช่วยอีก แต่ใน BMW R 1300 GS และในหลักสูตรนี้คือ ต้องกำคลัชท์เบรก! เพราะระบบของตัวรถจะคำนวนการทำงานทั้งหมดและที่สำคัญครูฝึกย้ำว่า หลักคิดของการกำคลัชท์เบรกในมอเตอร์ไซค์ของบีเอ็มดับเบิลยูมอเตอร์ราด คือ นอกเหนือรถจะต้องหยุดอย่างปลอดภัยแล้ว ต้องพร้อมที่จะคลายคลัชท์เพื่อตัดต่อกำลังเครื่องยนต์ให้กลับมาทำงานต่อและใช้คันเร่งต่อเพื่อเอาตัวเองออกไปจากสถานการณ์ฉุกเฉินนั้นเพราะเราไม่สามารถรู้ได้ว่าจะมีรถที่ตามหลังมาชนท้ายต่อหรือไม่
นอกจากนั้น BMW เป็นผู้ผลิตรายแรกที่ติดตั้งระบบเบรก ABS ในรถจักรยานยนต์มาตั้งแต่ประมานปี ค.ศ. 1988 หรือคิดเป็นถึงปัจจุบันก็ราว ๆ เกือบ 40 ปี ฉะนั้นหลักคิดในวิธีการทำงานจึงมีการพัฒนามาต่อเนื่อง ซึ่งก็สอดคล้องกับสิ่งที่ผมเข้าใจคือ เวลาที่คนตกใจและอยู่ในสถานการณ์ฉุกเฉินบนรถมอเตอร์ไซค์ เราอาจจะตกใจกำผิดกำถูกก็เป็นได้ ดังนั้นถ้ากำเต็มแรงทั้ง 2 ข้างบน BMW Motorrad พร้อมทั้งเบรกหลังยังไงก็มีระยะเบรกที่สั้นและหยุดรถได้ไม่ต่างกับการมี Engine Break ซึ่งผมลองมาแล้วเป็นอย่างนั้นจริง ๆ แถมยังไม่มีอาการลื่นไถลด้วย
ปิดท้ายที่ การออกสู่สภาพเส้นทางออฟโรดแบบเบา ๆ (Light Off-Road) พอให้ได้สัมผัสฟิลลิ่งสำหรับผู้อบรมในระดับเริ่มต้น ซึ่งเรียกได้ว่าครบรสและได้ความรู้ในการขับขี่มอเตอร์ไซค์ในรูปแบบนี้ ซึ่งสามารถนำไปปรับใช้ได้ในทุกสถานการณ์ (ยกเว้นแค่การเบรกฉุกเฉินที่ต้องกำคลัชท์ที่อาจจะใช้ได้เฉพาะ BMW GS เท่านั้น) รวมถึงการเข้าใจหลักคิดในการขี่มอเตอร์ไซค์ออฟโรดอย่างดี
ส่วนใน Level ถัด ๆ ไป ก็จะเพิ่มความเข้มข้นในการอบรมและใช้เวลามากขึ้น ซึ่งถ้ามีโอกาส Autolifethailand ก็จะเข้าร่วมพัฒนาทักษะการขับขี่ต่อไปเช่นกัน แต่เอาเป็นว่าหลักสูตรการอบรมแบบนี้มีประโยชน์อย่างแน่นอนเมื่อคุณอยู่บนมอเตอร์ไซค์ในทางออฟโรด ฉะนั้นไม่ว่าเราจะมั่นใจแค่ไหนในการขี่หรือเป็นมือใหม่ที่พึ่งเริ่มขี่ จะเป็นเจ้าของ BMW Motorrad หรือ ไม่ใช่ ก็สามารถเข้ารับการอบรมในหลักสูตรนี้ได้ลองติดตามผ่านช่องทางต่าง ๆ ของ BMW Motorrad ดู ซึ่งถ้าเราเข้าใจพื้นฐานก็ทำให้ต่อยอดและขับขี่ได้อย่างปลอดภัยในทุกรูปแบบ
